آموزش مجاز و تست کنکور انواع مجاز درس ششم علوم و فنون ادبی یازدهم
در این جلسه ادامه مبحث مجاز از درس 6 کتاب علوم و فنون ادبی که از آرایه های مهم شعر است، بیان می گردد.
تست اول) کدام گزینه فاقد مجاز است؟
- دست در حلقه موی تو اگر نتوان کرد / بر در کعبه کوی تو نهم روی نیاز
- چـو دیهـیم شاهی به سر برنهـاد / جهان را سراسر همه مژده داد
- سرو را گر چه به بالای تو مانندی نیست / بنده با قد تو از سرو سهی آزاد است
- اظهار عجز پیش نگارم اثر نداشت / افسوس می خورم نفسم کارگر نبود
پاسخ: گزینه 3 صحیح می باشد. در گزینه یک «دست» را نمی توان در «مو» کرد. بلکه قسمتی از دست یعنی انگشت را در «مو» می کنند. پس گفتن کل و اراده جز می باشد. که مجاز به علاقه کلیّه است. گزینه دو کلمه «جهان» به معنای «مردم» است. و این گزینه هم مجاز دارد. در گزینه سه مجاز یا استعاره گونه ندارد. گزینه چهار «نفس» مجاز از سخن می باشد و مجاز در این گزینه وجود دارد.
تست دوم چند گزینه دارای مجاز است؟
الف) خسروا در همه انواع هنر دستت هست / خاصه در شیوه نظم خوش و اشعار درر
ب) روز باران نتوان بار سفر بست ولیک / پیش طوفان سرشکم چه محل باران را
ج) چو عقوبت از جدایی بتر است عاشقان را / به کدام قدرت از ما سر انتقام داری
د) مژه سیاهت ار کرد به خون ما اشارت / ز فریب او بیندیش غلط مکان نگارا
- یک
- دو
- سه
- چهار
پاسخ: گزینه صحیح 3 می باشد. در گزینه یک کلمه «دستت» مجاز است، در گزینه دو کلمه «طوفان سرشک»، اضافه تشبیهی می باشد، ولی مجاز ندارد. در گزینه سه کلمه «سر» نیز مجاز دارد. در گزینه چهار کلمه «خون» مجاز از کشتن است .بنابراین سه مجاز وجود دارد.
تست سوم) کدام گزینه فاقد مجاز است؟
- عالمی گردن امید برافروخته اند / تا به خون که دم تیغ تو رنگین گردد
- باد را موقوف فصل گل مکن کز خرمی / هر چقدر باید شراب ناب گل می آورد
- آن صنم را دید می در دست و مست / شیخ شد یکبارگی آنجا ز دست
- هنوز اهل صفا پرده در میان دارند / بیار ساقی مجلس می مصفا را
پاسخ: گزینه صحیح 3 می باشد. در گزینه 1 عالم مجاز از مردم عالم است. در گزینه 2 فصل گل مجاز از بهار است. در گزینه 3 صنم استعاره مصرحه است و می هم مجاز از پیاله می است. اما در گزینه 4 مجاز وجود ندارد.
داوطلبان گرامی برای فراگیری کامل مباحث مرتبط با درس مجاز، ویدئوی آموزشی این درس را ملاحظه نمایید.
سوالات متداول
مجاز به علاقه کلیه چیست؟
گفتن کل یک چیز و اراده داشتن جزئی از آن را مجاز علاقه کلیه می گویند. مثلا برای اشاره به انگشت به عنوان از دست نام می برند.
صنم و فصل گل و پیاله مجاز از چیست؟
صنم مجاز از یار زیبارو و فصل گل مجاز از بهار و پیاله مجاز از شراب است.
