آلکان ها، گراون روی و چسبندگی آلکان ها فصل اول شیمی یازدهم
در این فیلم آموزشی، موضوع آلکان ها توضیح داده شده است.
آلکان ها: آلکان ها ترکیباتی هستند به فرمول کلی CnH2n + 2 که در ساختمان آن ها فقط پیوند یگانه وجود دارد. آلکان ها میل به جذب هیدروژن ندارند، به همین علت به این ترکیبات اشباع یا سیر شده گفته خواهد شد. این ترکیبات چون میل به واکنش ندارند، به آن ها بی میل یا پارافین نیز گفته می شود. این ترکیبات بیشتر تمایل به سوختن یا واکنش با هالوژن ها (مثل کلر یا فلوئور) دارند. مانند سایر ترکیبات با افزایش جرم و حجم آن ها، نقطه ذوب و جوششان زیاد خواهد شد. آلکانها هنگامی که سنگین می شوند، حرکت کردنشان سخت تر خواهد شد. اصطلاحا به آن گران روی گفته یا بیان می شود ویسکوزیته آن ها افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین در آلکان ها با افزایش تعداد کربن، گراون وی آن ها (غلظت) نیز زیاد می شود. تعداد کربن آلکان ها از یک حدی که بیشتر شود به مایع تبدیل خواهند شد و از یک حد دیگری که بیشتر شود جامد می شوند. طبق نمودار، هیدورکربن هایی که در دمای اتاق، حالت مایع دارند آن هایی هستند که تعداد کربنشان از پنج بیشتر است. هیدروکربن هایی نیز وجود دارند که در دمای اتاق حالت جامد دارند. لازم به ذکر است با افزایش تعداد کربن، نقطه جوش زیاد خواهد شد.
در بین آلکان ها، پایداری متان در برابر گرما نسبت به سایر آلکان ها بیشتر است. چون کربن آن فقط به هیدروژن متصل است. قابل ذکر است که پیوند C و H نسبت به پیوند دو کربن با یکدیگر قوی تر می باشد.
گشتاور دو قطبی آلکان ها حدودا صفر است. به همین علت در میدان الکتریکی قوی جهت گیری نمی کنند.
در آلکان ها هر چقدر تعداد کربن ها کمتر باشد، چسبندگی نیز کمتر خواهد بود.
سوالات متداول
آلکان ها، چه نوع ترکیباتی هستند؟
آلکان ها ترکیباتی به فرمول کلی CnH2n + 2 می باشند. لازم به ذکر است در ساختمان آلکان ها فقط پیوند یگانه وجود خواهد داشت.
با بزرگتر شدن زنجیر کربنی، گران روی آلکان ها چه تغییری می یابد؟
با بزرگتر شدن زنجیر کربنی، گران روی آلکان ها یا چسبندگی (غظت) آن ها افزایش پیدا خواهد کرد.
چسبندگی یا گران روی گریس با فرمول تقریبی C18H38 ، بیشتر است یا وازلین C25H52 ؟
چسبندگی وازلین بیشتر است. زیرا وازلین با فرمول تقریبی ذکر شده، تعداد کربن زیادتری دارد. در واقع با افزایش تعداد کربن، گران روی و چسبندگی نیز بیشتر خواهد شد.