نکات مهم و کاربردی درباره محلول ها و انحلال پذیری فصل سوم شیمی دهم
یکی دیگر از چالش های مربوط به حل مسئله ی محلول ها، موضوع انحلال پذیری می باشد.
وقتی دو حلال و حل شونده به هر نسبتی در یکدیگر حل شوند، یعنی حد اشباع نداشته باشند، در این صورت انحلال پذیری تعریف نمی شود. مانند آب و اتانول. این دو ماده به هر نسبتی در یکدیگر حل خواهند شد، بنابراین در اینجا انحلال پذیری معنا ندارد و تعریف نخواهد شد.
در صورتی که حل شونده تا حدی در حلال، حل گردد و بعد از آن مخلوط دو فازی ایجاد نماید، در این مواقع انحلال پذیری معنا پیدا خواهد کرد. مانند بوتانول و آب. بوتانول را هنگامی که در آب می ریزیم، حل می شود و تک فازی است تا زمانی که در مرحله ای دو فازی می گردد. در مرحله ای که دو فازی شده، یعنی محلول به حد اشباع رسیده است. بنابراین انحلال پذیری در محلول های اشباع تعریف می گردد. برای محلول های غیر اشباع، انحلال پذیری معنا ندارد. انحلال پذیری به ازای مقدار معینی (100 گرم) حلال تعریف خواهد شد. در واقع انحلال پذیری، بیشترین مقدار ماده ی حل شونده که در 100 گرم حلال، حل می شود را گویند. فرمول انحلال پذیری در زیر تعریف شده است:
1000 * جرم حل شونده / جرم حلال = انحلال پذیری
یکای انحلال پذیری g / 100 g H2O می باشد.
سوالات متداول
انحلال پذیری را تعریف نمائید؟
به بیشترین مقدار از ماده ی حل شونده که در مقدار صد گرم حلال، قابلیت حل شدن دارد، انحلال پذیری گویند.
انحلال پذیری در چه مواقعی قابلیت تعریف ندارد، مثال بزنید؟
انحلال پذیری برای محلول های غیر اشباع تعریف نمی گردد. در واقع، زمانی که دو حلال و حل شونده به هر میزان و مقداری، قابلیت حل شدن در یکدیگر را داشته و حد اشباعی برای آن ها وجود نداشته باشد، انحلال پذیری معنا ندارد. مانند آب و اتانول.
انحلال پذیری چگونه از طریق رابطه محاسبه خواهد شد؟
برای محاسبه و به دست آوردن انحلال پذیری از طریق فرمول، باید جرم حل شونده را بر جرم حلال تقسیم نمائیم و حاصل به دست آمده را در عدد صد ضرب نمائیم
