آموزش روش وارسی، بهترین روش موازنه واکنش ها، شیمی دهم فصل دوم
در این فیلم آموزشی انجام موازنه واکنش ها به کمک روش وارسی، همراه با حل نمونه سوال به صورت کاملا تشریحی توضیح داده شده است.
موازنه واکنش ها: یکی از بهترین روش ها برای موازنه واکنش ها، روش وارسی می باشد.
روش وارسی در مراحل زیر توضیح داده شده است:
- ابتدا ترکیبی که بیشترین تعداد و تنوع اتم را دارد، انتخاب می نماییم.
- به این ترکیب، ضریب یک می دهیم و هر اتمی که قابل موازنه کردن است، را موازنه می کنیم. این مسئله، حق تقدم در موازنه کردن محسوب می شود.
- بعد از مرحله ی قبل، عناصری که مجدد، تنها در یک ترکیب و قسمت، بدون ضریب بوده و قابل موازنه کردن می باشند، را موازنه می کنیم.
- مرحله قبل را مجدد برای عناصری که قابلیت موازنه شدن را پیدا کرده اند، انجام می دهیم.
نکته: در موازنه، نیاز است هر مرحله ای که به ضریب کسری رسیدیم، آن کسر را حذف نمائیم.
نکته : اگر در مرحله سه، عنصری قابلیت موازنه شدن، بدین صورت را نداشته باشد، باید یک پارامتر (به عنوان نمونه x) را انتخاب کنیم و موازنه را با پارامتر انجام دهیم.
به عنوان نمونه در مثال بالا، مراحل برای موازنه، به صورت زیر انجام خواهد شد:
- در این مثال، ترکیب بیشترین تعداد و تنوع اتم را دارد. بنابراین در آغاز، انتخاب می شود.
- به این ترکیب ضریب یک می دهیم. در این صورت، عناصر در چندین ترکیب بدون ضریب، وجود دارند و در ابتدا موازنه نمی شوند. تنها عنصر قابل موازنه، ، می باشد. بنابراین برای موازنه ی ، به ترکیب ، ضریب سه می دهیم.
- در این مرحله، عنصر ، تنها در یک ترکیب ضریب ندارد، لذا قابل موازنه کردن است. بنابراین، ترکیب ، به ضریب یک برای موازنه شدن ، نیاز دارد.
- در این مرحله، عنصر ، قابلیت موازنه پیدا کرده است. برای موازنه این عنصر، نیاز است به ترکیب ، ضریب بدهیم.
- در این مرحله، نیاز است ضریب کسری حذف گردد. بنابراین مخرج 3 که به وجود آمده است، را حذف نموده (ضریب ترکیب ، برابر با 5 می شود) و هر کدام از ضرایب قبلی که حساب نمودیم، در سه ضرب می شوند. یعنی ضریب ترکیب ، 9 می شود و ضریب ترکیب های ، سه خواهند شد.
- تنها عنصر باقی مانده که موازنه نشده است، عنصر “ می باشد. برای موازنه این عنصر، نیاز است به ترکیب ، ضریب دو دهیم.
بنابراین ضریب ، برابر با دو، ضریب ، مساوی با 9، ضریب ، برابر با سه، ضریب ، برابر با 5 و ضریب ، مساوی با سه می شود و موازنه پایان می پذیرد.
برای آشنایی با نمونه سوالات بیشتر می توانید ویدئو را مشاهده نمائید.
سوالات متداول
- در روش وارسی، به منظور موازنه کردن، ابتدا کدام ترکیب انتخاب می شود؟
در روش وارسی ابتدا ترکیبی که تعداد اتم و تنوع اتم بیشتری دارد، انتخاب خواهد شد.
- آیا برای انجام موازنه واکنش ها، استفاده از ضریب کسری مجاز است؟
خیر. در موازنه، از ضریب کسری استفاده نمی شود و مخرج کلیه کسرها باید حذف گردد.
- بهترین روش، برای موازنه کردن واکنش ها چه روشی است؟
بهترین روش برای انجام موازنه واکنش های شیمیایی، روش وارسی می باشد.
