بررسی برخی مشکلات تغذیه ای داوطلبان و دانش آموزان
دوران آمادگی برای آزمون سراسری همواره دورانی پراسترس و پر کار است. در چنین دورهای استفاده از تغذیهی سالم و کافی میتواند فراهم آورندهی شرایط بهتری باشد. توجه به تغذیه، میتواند بر نتیجهی آزمون تأثیر قابل قبولی داشته باشد. اما یادتان باشد که عادات غذایی نه تنها در روزهای نزدیک به آزمون مهم است بلکه در طول دوران آمادهسازی برای آزمون نیز دارای اهمیت است. میتوانید با رعایت نکات اصولی، وضعیت جسمی و روحی مناسبی پیدا کنید. در این نوشتار تلاش میکنیم برخی نکات و مشکلات مهمتر و ریشهای را یادآوری نماییم.
کمخونی
کمخونی و فقر آهن با کاهش قدرت یادگیری و تمرکز همراه است. براساس مطالعات اخیر مراکز بهداشتی و درمانی، این مشکل که ناشی از نوع تغذیه است، شیوع فراوانی در بین نوجوانان دارد. به همین دلیل عادت به خوردن غذاهایی که منبع آهن هستند، برای این گروه سنی توصیه میشود. از این رو، مصرف حداقل ۳۰۰ گرم گوشت در طول روز در کنار تخم مرغ و عدس میتواند بیشترین میزان آهن را به بدن نوجوانان برساند. البته اگر این مواد غذایی با میوه و سبزیهای تازه نظیر انواع مرکبات، طالبی، انواع توتها و کلم و هویج نیز همراه شده باشند، اثربخشی بهتری خواهند داشت. زیرا میوهها و سبزیها دارای مواد مغذی هستند که خوردنشان به همراه منابع آهن، به جذب بیشتر آهن کمک خواهد کرد.
کمبود روی
یکی از املاح ضروری و تأثیرگذار بر عملکرد مغز، روی است. این مادهی به شدت سودمند در مغز دانههایی نظیر بادام ، پسته ، فندق و ... به وفور یافت میشود. بهتر است داوطلبان عزیز در میان وعدههای خود از این گروه غذایی به خصوص انواع خام آنها استفاده نمایند. این گروه غذایی، بهترین تنقلاتی هستند که توصیه میشود در میان وعدهها در کنار سایر مواد غذایی نظیر میوهها و لبنیات به مصرف برسند. خوردن سالاد میوه و یا نوشیدنیهای تهیه شده از میوهها و دانههای روغنی، کمپلکس مناسبی را تشکیل میدهند که به تأمین انرژی و نیاز روزانه به انواع مواد مغذی کمک میکند.
ویتامین C
این ویتامین هم بر کارکرد عمومی بدن و هم بر کارکرد مغز تأثیر بسیار دارد. عادت به خوردن منابع غذایی حاوی این ویتامین بسیار کمککننده است. خوردن حداقل ۴۵۰ گرم میوه و سبزی تازه، مناسبترین میان وعدهها و یا همراهان وعدههای اصلی را تشکیل خواهند داد با دریافت این ویتامین، بازیافت انرژی در بدن به انجام میرسد و به این ترتیب بدن، روند سوخت و ساز طبیعی خود را حفظ خواهد کرد. میوههای تازهای مانند انواع مرکبات و توتها در کنار سبزیهایی مانند انواع کلمها و گوجه فرنگی، بهترین منابع غذایی دارای ویتامین C محسوب میشوند که عادت به خوردن آنها بدون شک برای داوطلبان بسیار مفید است.
صبحانه
عادت به خوردن صبحانه، به افزایش قدرت یادگیری و تمرکز کمک میکند، توصیه میکنیم هرگز این وعدهی غذایی را از دست ندهید. تنوع در صرف صبحانه را فراموش نکنید. توصیه میکنیم تخممرغ آبپز به همراه کمی گوجه فرنگی و نان سنگک ، ظرفی عدسی به همراه چند لقمه نان و پنیر و گردو یا کره و عسل و حتی حلیم را به عنوان گزینههایی برای صبحانه انتخاب کنید. صرف آب میوه به ویژه آب پرتقال در وعدهی صبحانه مکمل غذایی فوقالعادهای است. صرف چنین صبحانهای سبب خواهد شد تا روز خود را با انرژی بسیار آغاز کنید. در این صورت افت قند خون و در پی آن احساس خستگی و بیحالی به شما دست نخواهد داد و به راحتی میتوانید برنامه درسی خود را تا پایان روز پیش ببرید.
غذاهای محرک و آرام
هرگز از غذاهایی که سرشار از قندهای ساده هستند، استفاده نکنید این نوع غذاها نه تنها اثر مثبتی بر کارکرد مغز ندارند بلکه با تحریک و ترشح انسولین، موجب افت قند خون میشوند و احساس خستگی و بیحالی را به همراه خواهند داشت. بنابراین، از خوردن انواع شیرینیها که هم قند فراوانی دارند و هم چربی آنها بالاست خودداری کنید.
به علاوه، از مصرف غذاهای حجیم، شور و پرروغن مانند انواع غذاهای سرخ شده نظیر سیبزمینی سرخ کرده، سوسیس، کالباس و غذاهای موسوم به فست فود اجتناب کنید زیرا این نوع غذاها میتوانند موجب افت توان ذهنیتان شوند و مانع پیشرفت روند مناسب برنامه ی درسی شما باشند. در مقابل، خوردن غذاهای آرامبخش مانند شیر، ماست و دوغ را در کنار انواع سوپها به خصوص سوپ جو، تره فرنگی که میتوانند نتیجهی بهتری را برای شما فراهم آورند، به شما توصیه میکنیم.
نکتهی پایانی
فراموش نکنید که مصرف مایعات به خصوص آب، به بهبود فعالیت مغزی کمک بسیار میکند. بنابراین لیوانهای نوشیدنیهایی را که در طول روز می نوشید، بشمارید و در صورتی که تعداد آنها مناسب نبود، بکوشید تا میزان آنها را افزایش دهید. مناسبترین عدد برای میزان مایعات ۸ لیوان در روز است.
البته یادتان باشد که اگر تغذیه متعادل و متنوع با خواب و استراحت کافی همراه نشده باشد، بسیاری از زحمات شما نقش بر آب خواهد شد. پس به میزان و کیفیت خواب خود نیز توجه کافی داشته باشید.