مدیریت فرهنگی و هنری

مدیریت فرهنگی و هنری

این رشته با هدف تعلیم و تربیت افرادی متخصص برای سرپرستی و مدیریت مراكز فرهنگی و هنری در سال 1380 به پیشنهاد حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برای نخستین بار در مؤسسه آموزش عالی سوره تأسیس شد. این رشته یكی از دوره‌های رسمی آموزش عالی كشور است كه دانشجویان این رشته از میان دیپلم‌های گروه‌های آموزشی چهارگانه ریاضی، تجربی، علوم انسانی و هنر پس از موفقیت در كنكور سراسری پذیرفته می‌شوند و پس از طی دوره چهار ساله (حداقل 8 ترم و حداكثر 12 ترم) مدرك این رشته را دریافت می‌كنند. كارشناسان این رشته پس از اتمام دوره می‌توانند فعالیت‌های فرهنگی ـ هنری را در فرهنگسراها، خانه‌های فرهنگ، كانون‌های فرهنگی و هنری، دفاتر كانون پرورش فكری كودك و نوجوان و ... سرپرستی نمایند.
دانشجویان رشته مدیریت فرهنگی و هنری در طی دوران تحصیل خود علاوه بر فراگرفتن دروس مدیریت، با مباحثی دیگر از قبیل تعالیم دینی، امور هنری، مسائل اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی و ... آشنا می‌شوند تا بتوانند ضمن پاسداری از حریم فرهنگی خود به نشر و ترویج آن در سطح جامعه بپردازند.
تعداد واحدهای درسی این رشته 136 واحد است كه 21 واحد آن دروس عمومی، 42 واحد پایه، 55 واحد اصلی، 35 واحد تخصصی و 12 واحد اختیاری است.
در ذیل دروس این دوره تحصیلی، جهت آشنایی دانشجویان و علاقمندان به این رشته آورده می‌شود

كلیه دروس

1. اخلاق از دیدگاه هنر
2. جامعه شناسی عمومی
3. روان شناسی عمومی
4. جامعه شناسی فرهنگی
5. كلیات علم اقتصاد
6. ریاضیات و كاربرد آن در مدیریت
7. آمار و كاربرد آن در مدیریت
8. كامپیوتر و كاربرد آن در مدیریت
9. مبانی سازمان و مدیریت
10. روش تحقیق در مدیریت
11. مدیریت منابع انسانی
12. اصول مدیریت اسلامی وشیوه های رهبری علی(ع(
13. اصول حسابداری
14. مبانی هنر
15. اصول و مبانی حكومت اسلامی
16. سیری در قرآن كریم
17. اصول ومبانی تحلیل حوادث ازدیدگاه قرآن
18. بررسی تطبیقی انسان ازدیدگاه مكاتب غرب (1)
19. بررسی تطبیقی انسان ازدیدگاه مكاتب غرب (2)
20. آشنایی با هنر و تمدن اسلامی ایرانی
21. مدیریت رفتار سازمانی
22. تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم
23. زبان تخصصی (2)
24. زبان تخصصی (1)
25. مبانی هنر در اسلام
26. مسایل فرهنگی جهان معاصر
27. جامعه شناسی وسائل ارتباط جمعی
28. اصول و مبانی ارتباطات
29. مدیریت مراكز فرهنگی هنری
30. آشنایی با مراكز خبری ، تبلیغی و فرهنگی بین المللی
31. شیوه های نقد (نمایش نامه ، فیلم ، كتاب )
32. آشنایی با موسیقی
33. آشنایی با سبكهای هنری
34. آشنایی با هنرهای سنتی
35. آشنایی با هنرهای معاصر
36. آشنایی با هنرهای اسلامی
37. اصول كتابداری و اطلاع رسانی
38. تاریخ سینما و تئاتر
39. اقتصاد و فرهنگ
40. تبلیغات سیاسی
41. پروژه
42. اصول و فلسفه تعلیم و تربیت
43. اصول و مبانی برنامه ریزی فرهنگی
44. افكار عمومی و وسائل ارتباط جمعی
45. آسیب شناسی فرهنگی
46. حكمت هنرهای اسلامی
47. اصول فرهنگی مندرج در قوانین تطبیقی
48. دست آوردهای فرهنگی انقلاب
49. كلیات مبانی استنباط احكام شرعی مسائل فرهنگی
50. مبانی فعالیت ادبی
51. كارگاه شعر, قصه و داستان نویسی
52. شیوه های نقد شعر و داستان
53. برنامه نویسی رایانه مرحله دوم
54. ادبیات كودكان و نوجوانان
55. آشنایی با نقاشی كودكان

* دروس شماره 42 به بعد دروس اختیاری می‌باشند.
- جمع كلیه دروس جهت فراغت از تحصیل 136 واحد + 5 واحد دروس پیش دانشگاهی .
- 12 واحد از دروس اختیاری طبق نظر شورای تخصصی گروه به دانشجویان ارائه می گردد.

در زبان های اروپایی واژه«culture» به معنای کشت وکاریا پرورش بوده است. این واژه از قرن هجدهم کاربرد یافت و«دانیلفسکی» درسال 1871با انتشارکتاب فرهنگ ابتدایی نخستین تعریف روشن ازفرهنگ را دررابطه با سیرتاریخ بشرو زندگی جوامع بیان کرد.بعدها این واژه مورد توجه بیشتری قرار گرفت وتعریف های گوناگونی ازآن ارائه گردید.

به طور کلی فرهنگ درمعنای وسیع آن عبارتست از:« نظامی ازباورها٬ ارزش ها٬ رسم ها ورفتارهایی که اعضای یک جامعه به کار می بندند تا خود را با جهان خود ونیزبا یکدیگرسازگارسازند وآن راازطریق آموختن ازنسلی به نسل دیگرانتقال می دهند.

درجوامع پیشرفته نیزکه دموکراسی را بهترین شیوه اداره جامعه می دانند٬ آن را مبتنی برفرهنگ قلمداد می کنند وبه نظر آنان بهترین فرهنگ٬فرهنگ حاکم برجامعه دموکرات است. ازاین رو فرهنگ یکی ازعوامل مؤثربرمدیریت است ودرمقولهٴجدیدی به نام « مدیریت فرهنگی» این تأثیرمتقابل است.

مدیریت فرهنگی چند سالی بیشترنیست که به عنوان یک شاخهٴمهم ازمدیریت صاحب یک کرسی دردانشگاه های معتبرکشورما شده است. هدف ازایجاد این رشته٬ آموزش مدیرانی است که قادربه مدیریت درمحیط ها و سازمانهای دولتی باشند:سازمانها و نهادها ومحیط های فرهنگی شامل صدا وسیما٬دانشگاه ها٬مدرسه ها٬فرهنگسراها٬ خانه های فرهنگ٬ مؤسسه های فرهنگی- مطبوعاتی٬خبرگذاری ها٬ مطبوعات٬ مؤسسه های آموزشی٬ آموزشگاه های هنری٬سینماها ومراکزنمایشی٬ موزه ها٬ گالری ها٬ مدیریت های فرهنگی وزارتخانه ها وسازمانها و کارخانه ها٬ سازمانهای انتشاراتی٬ مؤسسه های تبلیغاتی٬ کتابخانه های عمومی و....

مدیران فرهنگی علاوه بردانش مدیریت٬ بایستی دارای توانمندیهای خاصی ازجمله بهره گیری ازروانشناسی٬ جامعه شناسی٬ اصول تعلیم و تربیت درزمینهٴآموزش وآشنایی با مقولات مهم فلسفه٬ تاریخ٬ هنرو ادبیات باشند.

مدیران فرهنگی درشرایط کنونی٬ که جامعهٴما عرصهٴ تعارضات و بحران های مختلف فرهنگی٬اقتصادی وسیاسی است٬ ناگزیرازتصمیم گیری های حیاتی ومهم هستند. این تصمیمات متوجه لایه های وسیعی ازجامعه٬ به ویژه جوانان می شود. قلمرو سازمانهای فرهنگی وفعالیت مدیران آنها عموما"به مراتب گسترده ترو حساس ترازمحیط فعالیت های سازمان های دیگراست.مخاطبان مورد نظردرانجام فعالیت های فرهنگی به دلیل جوان بودن جامعه بیش ازحد انتظاراست و طبیعی است که ضرورت طراحی برنامه هایی متناسب با ذائقه های نو به نو شونده و درحال تغییراین قشر٬گوشه ای ازدشواری های مدیریت دربخش فرهنگی را روشن می سازد.

تهدیدات محیطی وحساسیت این قلمرو فعالیت٬ مدیریت بسیاری ازسازمان های فرهنگی رابا مسؤولیت های سنگین ودشواروخطرناک﴿دارای ریسک﴾روبرو ساخته است.یکی ازصاحبنظران درشرایط پیوسته درتغییرو بی ثبات جامعه٬ مدیریت فرهنگی را به بندبازی درارتفاع200متری تشبیه می کند که توفیق درآن بسیارتحسین آمیزو کوچکترین اشتباه درآن مصادف با پایان همیشگی کاراست. اینک مدیریت درمحیط های فرهنگی به مدیرانی نیازدارد که قلمرو دیدشان وسیع تر٬ مدارا و صبرشان بیشتر٬ وپشتکارو امیدواری شان افزون ترباشد.

با توجه به اهمیت مدیریت در عرصه فرهنگ و هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی رشته مدیریت فرهنگی و هنری را به تصویب رساند.

در حال حاضر این رشته در مقطع کارشناسی در دانشگاه آزاد اسلامی واخد بوشهر دو سال است که راه اندازی شده و تدریس می شود و با تصویب شورای عالی دانشگاه آزاد اسلامی این رشته از سال تحصیلی آینده در دانشگاههای آزاد اسلامی واحد تهران شمال-تهران جنوب-شوشتر نیز راه اندازی شده و امید است تا با پرورش مدیران متخصص در این عرصه شاهد جهشی در مدیریت بر فرهنگ و هنر کشور باشیم. همچنین بنیاد فرهنگی هنری سوره و دانشگاه علم و فرهنگ وابسته به جهاد دانشگاهی نیز جزء نخستین مراکزی هستند که این رشته را در مقطع کارشناسی در شهر تهران دایر کرده‌اند.

لازم به یاد آوری است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز این رشته در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران نیز تاسیس شده است و امیدواریم وزارت علوم تحقیقات و فناوری نیز با توجه به اهمیت و ضرورت چنین رشته ای که نیاز جدی کشور میباشد نسبت به راه اندازی آن در دانشگاههای کشور همت گمارد.