معرفی رشته مهندسی نساجی
طراحی منسوجات و استفاده از آنها در علوم و کاربردهای مختلفی اعم از تولید پوشاک، محصولات پزشکی پیشرفته مانند قلب مصنوعی، ساخت هواپیماها و خودروها و علوم مختلف به قدری پیچیده است که باعث شده تا مهندسی نساجی تبدیل به یک رشته بسیار حساس در زیر گروه ریاضی و فیزیک شود. در این نوشتار سعی داریم به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد، و شرایط ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی در ایران و جهان بپردازیم.
بافندگی یک هنر است. ریسندگی یک صنعت بزرگ و استفاده از منسوجات در علوم مختلف مهندسی است. رشته مهندسی نساجی ترکیبی از مهندسی، هنر، ذوق و خلاقیت است. علاقمندان به این رشته نیاز به پشتکار قابل توجهی برای رسیدن به اهداف عالی دارند.
تاریخچه رشته مهندسی نساجی
نساجی و استفاده از منسوجات برای تولید پوشاک و سایر محصولات مورد استفاده بشر به سال های ابتدایی مدرن شدن زندگی روی کره زمین باز می‌گردد. از همان زمان‌هایی که دامداری و کشاورزی تبدیل به شغل اصلی بشر شد، نساجی و استفاده از پشم و پنبه برای تولید پوشاک نیز وارد زندگی نسل بشر گردید. اما به معنای امروزی مهندسی نساجی از زمان انقلاب صنعتی در بریتانیا در طول سال های 1750 تا 1850 میلادی با روی کار آمدن ماشین آلات نساجی تعریف شد. در آن زمان تولیدات نساجی مردم هند که مستعمره انگلیس بود، مانند خاری در چشم صنعتگران بریتانیایی فرو رفته و از همان زمان رقابت برای تولید ماشین آلات بروزتر و ایجاد سبک های جدید نساجی در جهان آغاز شد. به مرور کشورهایی مانند آلمان، سوئیس و بقیه کشورهای اروپایی نیز وارد این رقابت جذاب شدند.
در قاره آسیا و البته احتمالاً در جهان کشور هند را باید سکان‌دار اصلی مهندسی نساجی و تولید ماشین آلات این رشته بدانیم. صنعت مهندسی نساجی (Textile Engineering Industry) موسوم به TEL در اواخر دهه 60 و بعد از آن 70 و 80 با حمایت های دولت ها به اوج خود رسید و از آن زمان بود که پایه گذاری اصلی این رشته در جهان انجام پذیرفت. رشته مهندسی نساجی خیلی زود جایگاهی عالی خود را در میان صنایع پیشرفته باز کرد. امروزه صنعت نساجی به عنوان رشته مهندسی نساجی در بهترین دانشگاه های جهان به صورت کاملاً علمی و پیشرفته تدریس می شود.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته مهندسی نساجی
رشته مهندسی نساجی کسب دانش کافی برای تولید نخ، پارچه، قالی، موکت و شناخت مواد شیمیایی مورد استفاده برای رنگرزی به اصطلاح علوم الیاف و همچنین طراحی ماشین آلات نساجی است. این رشته در سال های اخیر با پیشرفت های بسیار زیادی همراه شده و از آن برای تولید محصولات به مراتب پیشرفته تری نیز استفاده می شود. جالب است بدانید که 50% از قلب مصنوعی از منسوجات ساخته می شود و 75% از استحکام تایرها نیز به همین مواد مربوط است. کارخانه ها و صنایع مختلفی اعم از ریسندگی، بافندگی، رنگرزی، چاپ و تولید فرش ماشینی به این رشته دانشگاهی مربوط شده و می توان آن را به عنوان یک رشته بسیار وسیع تعریف کرد.
مجموعه کارشناسی مهندسی نساجی یکی از مجموعه های آموزش عالی است. هدف این رشته آموزش و تربیت نیروی متخصص با داشتن قابلیت‌های علمی و فنی موردنیاز در زمینه تولید انواع نخ، پارچه، پوشاک و منسوجات و مهندسی ماشین آلات تولیدی و نیز تولید الیاف و کاربرد انواع مواد شیمیایی بر روی الیاف و منسوجات می باشد.
رشته مهندسی نساجی در یک نگاه
رشته مهندسی نساجی رشته ای پایه ای برای ورود به صنایع مختلفی است. این رشته به بخش های مختلفی اعم از بخش شیمیایی مربوط به تولید منسوجات (شیمی منسوجات و علوم الیاف)، تکنولوژی نساجی و تولید پوشاک تقسیم می شود. برای ورود به بازارکار تمام این صنایع، لازمه اصلی تحصیل در رشته مهندسی نساجی در دانشگاه ها است. ریاضیات، فیزیک، شیمی، محاسبات عددی و برنامه نویسی از جمله علوم اصلی مورد نیاز برای تحصیل در این رشته هستند که در بخش مهندسی آن کاربرد خواهند داشت.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در واقع بایستی صفر تا صد تولید منسوجات از تولید نخ گرفته تا رنگرزی و حتی محاسبات مربوط به آن را انجام دهند. استفاده از متریال و تکنیک های به روز برای چاپ و تولید پوشاک با الیاف پیشرفته از جمله خلاقیت هایی است که راه رسیدن به آنها از مهندسی نساجی می گذرد. تولید پوشاکی که تنفس بهتری برای ورزشکاران ایجاد می نماید یا ارائه روش های شیمیایی برای تولید الیافی غیرمضر برای سلامتی انسان در جهت تولید وسایل کمک پزشکی یا تولید پوشاک خاص هم از پیشرفت هایی است که در این رشته حاصل شده و جای رشد در آن نیز همچنان به شدت حس می شود. رشته مهندسی نساجی هم شرایط استخدام در شرکت های مربوطه و هم کار خویش فرما را برای فارغ التحصیلان فراهم می آورد.
رشته مهندسی نساجی در ایران
هر چند سابقه علوم مختلف به صورت مهندسی و تخصصی به تعریف امروز جهانی در ایران خیلی زیاد نیست، اما اکثر علوم مربوط به زندگی بشر در ایران باستان سابقه طولانی دارد. نساجی نیز از آن دسته از صنایعی است که حتی قبل از به وجود آمدن اکثر کشورهای جهان در میان ایرانیان قدیم مورد استفاده قرار گرفته است. نساجی به صورت یک حرفه تخصصی در ایران به زمانی باز می گردد که نادرشاه به هند لشکرکشی نمود. تاریخ نگاران همچنین شواهدی دال بر 7000 ساله بودن صنعت نساجی در ایران نیز دارند. آثار به جا مانده از زمان هخامنشیان و ساسانیان نیز نشان از رشد قابل توجه نساجی در آن زمان در ایران دارد.
اولین کارخانه نساجی در ایران در سال 1304 توسط دولت تأسیس شده و اوج آغاز این صنعت در کشور ما نیز به سال های 1320 تا 1332 همزمان با راه اندازی کارخانجات مختلف در این صنعت باز می گردد. دوره ای که حتی صنعت نساجی ایران تبدیل به یکی از قطب های اصلی جهان شده و در صادرات محصولات این رشته نیز یکی از بهترین های جهان بودیم. در همان سال ها بود که رشته مهندسی نساجی نیز البته با سرفصل های آن زمان، وارد دانشگاه ها شد.
دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه امیر کبیر به عنوان اولین دانشکده این رشته مهندسی در سال 1337 آغاز به فعالیت کرد. در آن زمان این دانشکده با عنوان انستیتو مهندسی نساجی و رنگرزی آغاز به کار نموده و از آن زمان به بعد هر ساله دانشجویان زیادی وارد این رشته شده و آموزش های لازم برای ورود به بازار کار آن را پشت سر گذاشته اند. اکنون نیز در اکثر دانشکده های مهندسی کل کشور، آموزش های رشته مهندسی نساجی به صورت کاملاً پیشرفته و منطبق بر سرفصل های جهانی این رشته تدریس می شود.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته مهندسی نساجی
رشته مهندسی نساجی در کنکور سراسری جزء زیر گروه‌های رشته ریاضی است. این رشته مانند اغلب رشته های گروه مهندسی در زیر گروه ۱ تعریف می‌شود. هر چند رتبه های بالای گروه ریاضی رشته های دیگری را در اولویت اصلی انتخاب خود قرار می دهند، اما با این حال برای افزایش شانس قبولی در مهندسی نساجی بهتر است نمره قبولی خود را در کنکور سراسری بالاتر ببرید. در جدول زیر به بررسی ضرایب دروس عمومی رشته مهندسی نساجی می پردازیم:
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس عمومی در کنکور | |||
زبان و ادبیات فارسی | 4 | ||
زبان عربی | 2 | ||
فرهنگ و معارف اسلامی | 3 | ||
زبان انگلیسی | 2 | ||
با توجه به اینکه رشته مهندسی نساجی در زیر گروه 1 ریاضی قرار دارد، تأثیرپذیری دروس تخصصی آزمون گروه ریاضی در این رشته نیز به شرح زیر خواهد بود:
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در زیرگروه 1 کنکور ریاضی | |||
ریاضی | 4 | ||
فیزیک | 3 | ||
شیمی | 2 | ||
دانشجویان مقطع کارشناسی رشته مهندسی نساجی بایستی در دروسی مانند ریاضی و شیمی پیش زمینه قوی داشته باشند. البته در ترم های اول تحصیلی معمولا این دروس به صورت کاملا تخصصی تدریس می‌شود و در کنار مرور مطالب گذشته، مطالب تخصصی لازم نیز در دسترس دانشجویان قرار می گیرد.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
دانشگاه های برتر رشته مهندسی نساجی
هر چند نساجی بعد از نفت تبدیل به دومین صنعت بزرگ کشور ما شده، اما با این حال در میان بهترین دانشگاه های رشته نساجی در جهان نامی از دانشگاه های ایران نیست. اما با این حال در داخل کشور دانشگاه های صنعتی بسیار زیادی شرایط تحصیل در این رشته را برای دانشجویان علاقه‌مند فراهم کرده اند. در این رشته تحصیلی دانشگاه صنعتی امیر کبیر و دانشگاه صنعتی اصفهان شرایط به مراتب بهتری نسبت به سایر دانشگاه ها دارند. همچنین از میان سایر دانشگاه های برتر رشته مهندسی نساجی در ایران می توان به دانشگاه صنعتی ارومیه، دانشگاه گیلان، دانشگاه یزد و دانشگاه رازی کرمانشاه اشاره کرد.
نمونه کارنامه های قبولی رشته مهندسی نساجی
برای اینکه دید هر چه بهتری نسبت به شرایط قبولی در رشته مهندسی نساجی در دانشگاه های کشور داشته باشید، لازم دانستیم تا نمونه کارنامه‌های قبولی این رشته را نیز به شما نشان دهیم. البته شرایط قبولی در رشته مهندسی نساجی هر ساله با تغییراتی همراه می شود. اما با دیدن نمونه کارنامه قبولی رشته مهندسی نساجی به صورت کلی می توانید شرایط پذیرش در این رشته از نظر رتبه، نمره کل و درصدهای دروس مختلف را درک کنید.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
واحدهای درسی رشته مهندسی نساجی
یکی از نکات و موارد مهمی که در تشریح رشته مهندسی نساجی لازم به توضیح است، واحدهای درسی مقطع کارشناسی در این رشته است. برنامه درسی رشته مهندسی نساجی بعد از 5 سال در سال 1400 توسط اساتید دانشگاه صنعتی اصفهان بازنگری شده و از سال تحصیلی 1401 برای دانشجویان در دانشگاه های داخلی لازم الاجرا خواهد بود.
در چارت تحصیلی جدید دوره کارشناسی مهندسی نساجی با 6 گرایش همراه است. دروس تخصصی در نظر گرفته شده برای گرایش‌های مختلف مهندسی نساجی با یکدیگر متفاوت است. در هر گرایش 30 واحد درس اختصاصی در نظر گرفته شده که همراه با 48 واحد درس اصلی به صورت الزامی باید گذرانده شوند. همچنین در هر گرایش 10 واحد درس اختیاری وجود دارد.
در برنامه درسی جدید رشته مهندسی نساجی در راستای سیاست های توسعه ای و حمایتی برای واحد های تولیدی و همچنین بالا بردن کیفیت محصولات تولیدی در این صنعت در سطح جهانی شاهد اضافه شدن دروس مختلفی به سرفصل های درسی دانشگاه ها هستیم. همچنین برخی از دروس اختیاری به صورت هدفمند نیز در این رشته قرار گرفته اند. اضافه شدن برخی از سر فصل ها به دروس گذشته نیز در دستور کار قرار گرفته تا یک برنامه کامل و جامع پیش روی دانشجویان قرار گیرد. به عنوان مثال در دروسی مانند کارگاه بافندگی و منسوجات بی بافت شاهد ایجاد تغییراتی در سرفصل ها بودیم و دروسی مانند طراحی اجزای ماشین و آزمایشگاه کنترل کیفیت به عنوان دروس اختیاری جدید معرفی شدند.
گرایش های رشته مهندسی نساجی
رشته مهندسی نساجی مطابق با چارت جدید آموزشی ارائه شده در فروردین 1400 در مقطع کارشناسی مشتمل بر 6 گرایش مختلف است.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی فناوری نساجی
تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجات و روش های صنعتی مختلف به کار گرفته شده در صنعت نساجی نیاز به آموزش های حرفه ای و تخصصی دارد. هدف از گرایش مهندسی فناوری نساجی تربیت افراد متخصص برای پیش برد این اهداف در صنعت نساجی است. در این گرایش دانشجویان باید با ماشین آلات حرفه ای مورد استفاده در این بخش آشنا شده و نحوه تبدیل الیاف به نخ و نخ به منسوجات را با این دستگاه ها آموزش ببینند.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی الیاف
در گرایش مهندسی الیاف هدف اصلی تربیت دانشجویانی است که درک کاملی از کیفیت و ماهیت الیاف مورد استفاده در این صنعت داشته باشند. مواردی مانند خواص الیاف، عوامل موثر بر تخریب و یا روش های بالا بردن کیفیت آنها از جمله مهم ترین مباحثی است که در این گرایش از رشته مهندسی نساجی دنبال می شود.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی شیمی نساجی
هدف از توسعه گرایش مهندسی شیمی نساجی آشنایی دانشجویان با مواد شیمایی به کار گرفته شده در رنگرزی منسوجات و بررسی تأثیر آنها بر خواص محصولات نهایی است. در این گرایش دانشجویان آماده می شوند تا به صورت کاملاً حرفه ای مواد مورد استفاده در این صنعت برای رنگرزی را تجزیه و تحلیل کرده و طرز استفاده از این مواد را نیز فرا بگیرند.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی پوشاک
یکی دیگر از گرایش های مهندسی نساجی گرایش مهندسی پوشاک است که در آن فارغ التحصیلان باید در اشل بسیار بزرگ صنعتی زمینه ساز طراحی‌های بهینه لباس و پوشاک شوند. در کشور ما بخش تولید فرش و موکت که به گرایش مهندسی فناوری نساجی مرتبط می شود، بیشتر در معرض توجه قرار گرفته اما در عوض گرایش پوشاک به دلیل نوع بازار کار کمتر مورد استقبال واقع شده است.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی
همچنین از دیگر گرایش های رشته مهندسی نساجی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی است. در این گرایش دانشجویان بیشتر در حال تحصیل برای درک بیشتر الیاف و منسوجات صنعتی هستند. شیمی منسوجات فنی، منسوجات و پوشاک فنی از جمله درس های تخصصی این گرایش محسوب می شوند که دانشجویان در این دروس مهارت های خود را برای کار با الیاف صنعتی بالاتر می برند.
- مهندسی نساجی گرایش مهندسی رنگ و پوشش
گرایش مهندسی رنگ و پوشش گرایش دیگری از رشته مهندسی نساجی است که در این گرایش نیز مطالب درسی بیشتر به سمت مسائل مربوط به رنگرزی و شیمی مهندسی نساجی پیش می روند. شیمی پلیمر، مبانی الکتروشیمی و اصول شیمی رنگ از جمله دروس تخصصی در نظر گرفته شده برای این گرایش مهندسی نساجی هستند که در طول 8 نیمسال تحصیلی باید توسط دانشجویان گذرانده شوند.
هر 6 گرایش مهندسی نساجی دارای دروس عمومی، پایه و اصلی یکسان در دانشگاه هستند اما دروس تخصصی و اختیاری متفاوتی برای آنها تعریف می شود. در ادامه با تشریح واحدهای درسی رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف، دروس ارائه شده برای این گرایش ها را بهتر درک خواهید کرد.
طول دوره رشته مهندسی نساجی
در برنامه ریزی صورت گرفته از سوی دانشگاه ها، طول دوره کارشناسی رشته مهندسی نساجی 8 نیمسال در نظر گرفته می شود. در هر نیم سال دانشجویان باید ترکیبی از دروس و کارگاه های عملی با دروس نظری را پشت سر بگذارند. جمع تمام واحدهای در نظر گرفته شده برای تحصیل در رشته مهندسی نساجی 140 واحد است که از این مقدار 22 واحد آن مربوط به دروس عمومی، 27 واحد دروس پایه، 78 واحد دروس اصلی و تخصصی، 10 واحد دروس اختیاری و 3 واحد پایان نامه است. در ادامه جداول مربوط به هر یک از این دروس را با هم مرور خواهیم نمود.
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته مهندسی نساجی | |||
دروس عمومی | 22 واحد | ||
دروس پایه | 27 واحد | ||
دروس اصلی و تخصصی | 78 واحد | ||
دروس اختیاری | 10 واحد | ||
پایان نامه | 3 واحد | ||
جمع | 140 واحد | ||
در نظر داشته باشید که این 140 واحد را می توانید با برنامه ریزی مناسب در طول 8 ترم پشت سر بگذارید. طول هر ترم 16 هفته است. ضمنا زمان اختصاص یافته به واحدهای عملی دو برابر واحدهای نظری می باشد.
دروس عمومی
دروس عمومی در نظر گرفته شده برای رشته های مختلف تحصیلی در مقطع کارشناسی مشترک است. این دروس توسط گروه معارف و گروه عمومی تعیین می شود. در جدول زیر می توانید دروس عمومی مشترک که برای رشته مهندسی نساجی نیز به همین ترتیب است را مشاهده کنید. دروس عمومی مهندسی نساجی مشتمل بر 22 واحد درسی است که باید در طول 8 نیمسال و به صورت تدریجی اخذ و گذرانده شود. البته از میان دروس اختیاری انتخاب به عهده خود دانشجویان خواهد بود. تمام دانشجویان در هر 6 گرایش نساجی باید این دروس را بگذرانند.
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی | 1 واحد | ||
ورزش 1 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
همان طور که مشاهده می کنید، در جدول دروس عمومی رشته مهندسی نساجی 10 واحد به صورت الزامی در نظر گرفته شده است. دروس الزامی شامل دانش خانواده و جمعیت، زبان فارسی، زبان انگلیسی، تربیت بدنی و ورزش 1 هستند که جمع واحدهای آن 10 است. از میان بقیه نیز 4 واحد باید از میان دروس مبانی نظری اسلام، 2 واحد از اخلاق اسلامی، 2 واحد از انقلاب اسلامی، 2 واحد از تاریخ و تمدن اسلامی و 2 واحد از آشنایی با منابع اسلامی اخذ گردد تا مجموع واحدهای عمومی در رشته مهندسی نساجی به 22 واحد برسد.
دروس پایه مهندسی نساجی
برای تحصیل در هر رشته ای مخصوصاً رشته های مهندسی نیاز به گذراندن برخی از دروس پایه دارید که معمولاً در ترم های اول توسط دانشجویان اخذ می شود. دروس پایه معمولاً با توجه به نوع رشته تعیین شده و برای رشته های مختلف تفاوت هایی دارد. برخلاف دروس عمومی، گذراندن تمام دروس پایه در نظر گرفته شده برای هر رشته الزامی است و حتماً دانشجویان باید برنامه ریزی برای گذراندن همه آنها داشته باشند. توصیه می کنیم که دروس پایه رشته مهندسی نساجی را در 4 ترم نخست پشت سر بگذرانید. زیرا این دروس ممکن است پیش نیاز سایر دروس تخصصی در این رشته باشند. دروس پایه رشته مهندسی نساجی مشتمل بر 27 واحد و برای هر 6 گرایش به صورت یکسان به شرح جدول زیر است.
| دروس پایه رشته مهندسی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | ریاضی عمومی (1) | 3 |
| 2 | ریاضی عمومی (2) | 3 |
| 3 | معادلات دیفرانسیل | 3 |
| 4 | آمار و احتمالات مهندسی | 3 |
| 5 | برنامه نویسی کامپیوتر | 3 |
| 6 | فیزیک عمومی (1) | 3 |
| 7 | آزمایشگاه فیزیک عمومی (1) | 1 |
| 8 | فیزیک عمومی (2) | 3 |
| 9 | آزمایشگاه فیزیک عمومی (2) | 1 |
| 10 | شیمی عمومی | 3 |
| 11 | آزمایشگاه شیمی عمومی | 1 |
| مجموع واحدها | 27 واحد | |
همان طور که مشاهده می‌کنید در مهندسی نساجی در دروس پایه 3 واحد عملی به صورت آزمایشگاه گنجانده شده و بقیه دروس به صورت 3 واحدی هستند. این دروس برای محاسبات مورد استفاده در دروس تخصصی لازم هستند و گذراندن آنها در ترم های ابتدایی برای دانشجویان بهتر است.
دروس اصلی رشته مهندسی نساجی
طبق آخرین ویرایش چارت تحصیلی کارشناسی مهندسی نساجی که در فروردین 1400 ارائه شده، 78 واحد درسی به عنوان دروس اصلی و تخصصی برای این رشته تعریف شده است. در این بخش از دروس توانایی های دانشجو در رشته نساجی و مسائل مربوط به آن آموزش داده شده و به مرور در ترم های بالاتر تقویت می شود. مجموع دروس در نظر گرفته شده به عنوان دروس اصلی رشته نساجی که به صورت مشترک در هر 6 گرایش الزامی هستند را در جدول زیر با هم مرور می کنیم.
| دروس اصلی رشته مهندسی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | نقشه کشی صنعتی (1) | 2 |
| 2 | استاتیک | 3 |
| 3 | مقاومت مصالح (1) | 3 |
| 4 | دینامیک عمومی | 3 |
| 5 | مبانی مهندسی برق | 3 |
| 6 | ریاضیات مهندسی | 3 |
| 7 | ترمودینامیک عمومی | 3 |
| 8 | شیمی آلی مهندسی | 3 |
| 9 | شیمی فیزیک | 2 |
| 10 | کارگاه عمومی | 1 |
| 11 | اصول انتقال جرم و حرارت | 3 |
| 12 | مکانیک سیالات | 3 |
| 13 | علم پلیمر و الیاف | 3 |
| 14 | آزمایشگاه علوم الیاف | 1 |
| 15 | فیزیک الیاف | 2 |
| 16 | آزمایشگاه فیزیک الیاف | 1 |
| 17 | فرایند تولید الیاف | 2 |
| 18 | فرایند ریسندگی | 2 |
| 19 | کارگاه ریسندگی | 1 |
| 20 | فرایند رنگرزی | 2 |
| 21 | آزمایشگاه فرایند رنگرزی | 1 |
| 22 | کارآموزی (1) | 1 |
| مجموع | 48 | |
همان طور که در جدول بالا مشاهده می کنید، از 78 واحد دروس اصلی و تخصصی 48 واحد به عنوان دروس اصلی برای گرایش های مختلف این رشته یکسان هستند. در میان این دروس 7 واحد عملی بوده و بقیه واحدها نیز به صورت نظری ارائه شده است.
دروس گرایش مهندسی فناوری نساجی
دروس اختصاصی گرایش مهندسی فناوری نساجی بیشتر به مباحث کاملاً اختصاصی مربوط به این گرایش می‌پردازد. دانشجویان با پشت سر گذاشتن این دروس بایستی مهارت ها و اطلاعات خود را درباره ریسندگی و بافندگی و فناوری های مربوط به آنها مانند ماشین آلات پیشرفته بروز کرده و نحوه کار با آنها را نیز بیاموزند. در میان دروس تخصصی گرایش مهندسی فناوری نساجی، ریسندگی و بافندگی بیشترین حضور را دارند و کارگاه های عملی این دروس نیز برای دانشجویان در این گرایش در نظر گرفته شده است. دروس تخصصی گرایش مهندسی فناوری نساجی را در ادامه با هم مرور می کنیم.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی فناوری نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | مقدمات بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه مقدمات بافندگی | 1 |
| 3 | بافندگی (1) | 2 |
| 4 | کارگاه بافندگی (1) | 1 |
| 5 | بافندگی (2) | 2 |
| 6 | کارگاه بافندگی (2) | 1 |
| 7 | بافندگی حلقوی (1) | 2 |
| 8 | کارگاه بافندگی حلقوی (1) | 1 |
| 9 | بافندگی حلقوی (2) | 2 |
| 10 | کارگاه بافندگی حلقوی (2) | 1 |
| 11 | ریسندگی (2) | 3 |
| 12 | کارگاه ریسندگی (2) | 1 |
| 13 | سامانه های نوین ریسندگی | 2 |
| 14 | کنترل کیفیت در نساجی | 2 |
| 15 | تکنیک بافت و تجزیه پارچه | 3 |
| 16 | فرایند تکمیل | 2 |
| 17 | مکاترونیک | 2 |
| مجموع | 30 | |
همان طور که در جدول بالا مشاهده می کنید، از میان 30 واحد در نظر گرفته شده به عنوان دروس تخصصی گرایش مهندسی فناوری نساجی اکثر واحدها به درس هایی مانند بافندگی و ریسندگی اختصاص دارند. همچنین از میان این دروس 6 واحد آنها عملی و کارگاهی خواهد بود.
دروس اختیاری گرایش مهندسی فناوری نساجی نیز به جنبه تخصصی و آموزش بیشتر تمام مطالب مربوط به این گرایش می پردازند. دانشجویان باید طبق چارت تحصیلی که در فرودین 1400 عرضه شده، از میان دروس اختیاری در نظر گرفته شده 10 واحد درسی را انتخاب نمایند. البته شایان ذکر است که تمام دانشگاه ها همه این دروس اختیاری را ارائه نمی‌کنند و از این رو دانشجویان باید براساس علاقه و همچنین شرایط دانشگاه محل تحصیل و طبق قوانینی خاص برای اخذ این واحدهای اختیاری اقدام نمایند. همچنین در میان دروس اختیاری گرایش مهندسی فناوری نساجی نیز واحدهایی به صورت پیش نیاز و یا هم نیاز تعریف شده‌اند که این قوانین نیز باید در زمان اخذ این واحدها رعایت شود. جدول دروس اختیاری گرایش مهندسی فناوری نساجی به شرح زیر است.
| دروس اختیاری گرایش مهندسی فناوری نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | تهویه و تبرید در نساجی | 2 |
| 3 | طراحی اجزای ماشین | 3 |
| 4 | آزمایشگاه کنترل کیفیت | 1 |
| 5 | مدیریت تولید | 2 |
| 6 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 7 | ریسندگی الیاف بلند | 2 |
| 8 | کارگاه منسوجات بی بافت | 1 |
| 9 | منسوجات پزشکی | 2 |
| 10 | علوم و فناوری تولید نانو الیاف | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 15 | ارزیابی کار و زمان | 3 |
| 16 | کارآفرینی | 2 |
| 17 | کارآموزی 2 | 1 |
| 18 | محاسبات عددی | 2 |
| مجموع | 34 | |
همانطور که ملاحظه می کنید، 34 واحد تخصصی به عنوان دروس اختیاری برای این گرایش در نظر گرفته شده که طبق چارت درسی لزوم اخذ 10 واحد از آنها برای هر دانشجو وجود دارد.
دروس گرایش مهندسی الیاف نساجی
یکی دیگر از گرایش های محبوب رشته مهندسی نساجی گرایش مهندسی الیاف است. در این گرایش دروس تخصصی بیشتر ترکیبی از مباحث شیمی و بافندگی است. در واقع دانشجویان در دروس تخصصی این گرایش اطلاعات کافی برای نحوه رفتار صحیح با الیاف را هم به صورت شیمیایی و هم به صورت فیزیکی فرا می گیرند. چه موادی بر روی الیاف تأثیر منفی دارد و چه موادی نیز می تواند باعث کیفیت بهتر الیاف شود، همگی در میان دروس تخصصی گرایش مهندسی الیاف نساجی قرار می گیرند.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی الیاف نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فرآیند بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه فرآیند بافندگی | 1 |
| 3 | شیمی تجزیه | 3 |
| 4 | آزمایشگاه شیمی تجزیه | 1 |
| 5 | اصول مهندسی شیمی | 3 |
| 6 | شیمی پلیمر | 3 |
| 7 | فرآیند بافندگی حلقوی | 2 |
| 8 | کارگاه فرآیند بافندگی حلقوی | 1 |
| 9 | آزمایشگاه شیمی پلیمر | 1 |
| 10 | شیمی فیزیک محلول های پلیمری | 2 |
| 11 | ریسندگی (2) | 3 |
| 12 | اصول رئولوژی پلیمرها | 2 |
| 13 | فناوری تولید الیاف نساجی | 3 |
| 14 | فناوری تولید نخ های تکسچره | 2 |
| 15 | ساختمان فیزیکی الیاف | 2 |
| مجموع | 30 | |
همان طور که در بالا مشاهده کردید، 30 واحد تخصصی گرایش مهندسی الیاف در رشته مهندسی نساجی ارائه می شود که در میان آنها 4 واحد هم به صورت عملی و کارگاهی خواهد بود. کارگاه های فرآیند بافندگی، بافندگی حلقوی، آزمایشگاه شیمی تجزیه و شیمی پلیمر 4 واحد کارگاهی و عملی دروس تخصصی این گرایش هستند.
دروس اختیاری گرایش مهندسی الیاف در رشته مهندسی نساجی نیز 33 واحد درسی می باشد که دانشجو باید 10 واحد آن را بگذراند. در میان دروس اختیاری این گرایش هم واحدهای مرتبط با شیمی الیاف و هم واحدهای مرتبط با مدیریت و طرح و محاسبه در کارخانه ها وجود دارد. همچنین برخی دروس پایه ای نیز در لیست دروس اختیاری این رشته قرار می گیرند. در زیر لیست دروس اختیاری گرایش مهندسی الیاف را با هم مرور می‌کنیم.
| دروس اختیاری گرایش مهندسی الیاف نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | شیمی الیاف | 2 |
| 3 | آزمایشگاه شیمی الیاف | 1 |
| 4 | پساب و آلودگی های صنعتی | 2 |
| 5 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 6 | مدیریت تولید | 2 |
| 7 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 8 | منسوجات پزشکی | 2 |
| 9 | تجزیه فنی بافت و محاسبه پارچه | 2 |
| 10 | علوم و فناوری تولید نانو الیاف | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | محاسبات عددی | 3 |
| 15 | کارآفرینی | 2 |
| 16 | گرمایش تهویه و تبرید در نساجی | 2 |
| 17 | بازیافت ضایعات لیفی | 2 |
| مجموع | 33 | |
محاسبات عددی، روش تحقیق و گزارش نویسی، کارآفرینی و زبان تخصصی دروسی هستند که در جمع دروس اختیاری گرایش مهندسی الیاف قرار می‌گیرند. بقیه دروس تعریف شده در میان آن بیشتر حالت تخصصی داشته و به مهندسی الیاف مرتبط می شود. همچنین آزمایشگاه شیمی الیاف نیز به عنوان تنها واحد اختیاری عملی یا کارگاهی برای این گرایش تعریف شده است.
دروس گرایش مهندسی شیمی نساجی
دروس تخصصی گرایش مهندسی شیمی نساجی هم از جمله دروسی هستند که در مسیر تقویت اطلاعات و مهارت های دانشجویان در زمینه شیمی الیاف در نظر گرفته شده است. دانشجویان این گرایش باید این 30 واحد را طول 8 نیمسال تحصیلی اخذ نمایند. دروس تخصصی گرایش مهندسی شیمی نساجی به شرح زیر است.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی شیمی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فرآیند بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه فرآیند بافندگی | 1 |
| 3 | شیمی تجزیه | 3 |
| 4 | اصول مهندسی شیمی | 3 |
| 5 | شیمی پلیمر | 3 |
| 6 | علم رنگ | 2 |
| 7 | فرآیند بافندگی حلقوی | 2 |
| 8 | کارگاه فرآیند بافندگی حلقوی | 1 |
| 9 | اصول رنگرزی | 2 |
| 10 | آزمایشگاه اصول رنگرزی | 1 |
| 11 | تکمیل نساجی (1) | 2 |
| 12 | تکمیل نساجی (2) | 2 |
| 13 | آزمایشگاه تکمیل نساجی | 1 |
| 14 | اصول شیمی رنگ | 2 |
| 15 | چاپ | 2 |
| 16 | کارگاه چاپ | 1 |
| مجموع | 30 | |
از میان 30 واحد درس اختصاصی گرایش مهندسی شیمی نساجی کارگاه بافندگی، کارگاه بافندگی حلقوی، آزمایشگاه اصول رنگرزی، آزمایشگاه تکمیل نساجی و کارگاه چاپ، 5 واحد کارگاهی و عملی محسوب شده و بقیه واحدها نیز به صورت نظری ارائه می شوند.
دانشجویان گرایش مهندسی شیمی نساجی باید 10 واحد را نیز به صورت اختیاری پشت سر بگذرانند. برای این گرایش نیز 32 واحد اختیاری تعریف شده است. البته ارائه تمام این دروس اختیاری در تمام دانشگاه ها در دستور کار قرار نداشته و دانشجویان مطابق با شرایط موجود باید دروس مورد نظر خود را انتخاب نمایند. گذراندن همه دروس اختیاری در ترم های آخر ممکن است چالش هایی را برای دانشجویان به دنبال داشته باشد. از این رو بهتر است از همان ابتدا برای اخذ آنها اقدام شود. دروس اختیاری گرایش مهندسی شیمی نساجی به شرح زیر هستند.
| دروس اختیاری رشته مهندسی شیمی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | شیمی الیاف | 2 |
| 3 | آزمایشگاه شیمی الیاف | 1 |
| 4 | پساب و آلودگی های صنعتی | 2 |
| 5 | مدیریت تولید | 2 |
| 6 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 7 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 8 | تجزیه فنی بافت و محاسبه پارچه | 2 |
| 9 | منسوجات پزشکی | 2 |
| 10 | علوم و فناوری تولید نانو الیاف | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | بازیافت ضایعات لیفی | 2 |
| 15 | گرمایش تهیه و تبرید در نساجی | 2 |
| 16 | کارآفرینی | 2 |
| 17 | محاسبات عددی | 2 |
| مجموع | 32 | |
در میان 32 واحد اختیاری ارائه شده برای گرایش مهندسی شیمی نساجی آزمایشگاه شیمی الیاف تنها واحد عملی و کارگاهی است و بقیه واحدها به صورت نظری ارائه می شوند. همچنین میان دروس اختیاری این گرایش با گرایش مهندسی الیاف شباهت‌هایی هم وجود دارد. این مهم به دلیل تشابه زیاد واحدهای درسی میان این دو گرایش است.
دروس گرایش مهندسی پوشاک نساجی
دروس تخصصی گرایش مهندسی پوشاک نساجی نیز مشتمل بر 30 واحد می باشد که این 30 واحد به صورت تخصصی و اجباری در همه دانشگاه ها ارائه می شود. گذراندن این 30 واحد در طول 8 نیمسال تحصیلی برای دانشجویان این گرایش الزامی خواهد بود. البته قوانینی به صورت پیش نیاز نیز برای این واحدهای درسی در نظر گرفته می شود که دانشجویان ملزم به رعایت آنها برای گذراندن تمام این 30 واحد هستند. دروس تخصصی گرایش مهندسی پوشاک نساجی به شرح زیر می باشد.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی پوشاک نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فرآیند بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه فرآیند بافندگی | 1 |
| 3 | فرآیند تکمیل | 2 |
| 4 | مبانی طراحی پوشاک | 1 |
| 5 | ساختمان پوشاک | 2 |
| 6 | طراحی رایانه ای پوشاک | 1 |
| 7 | فرآیند بافندگی حلقوی | 2 |
| 8 | کارگاه فرآیند بافندگی حلقوی | 1 |
| 9 | فناوری تولید پوشاک 1 | 3 |
| 10 | کارگاه فناوری تولید پوشاک 1 | 1 |
| 11 | فناوری تولید پوشاک 2 | 3 |
| 12 | کارگاه فناوری تولید پوشاک 2 | 1 |
| 13 | خواص مکانیکی مواد نساجی در پوشاک | 2 |
| 14 | راحتی پوشاک | 2 |
| 15 | فیزیک و روانشناسی رنگ | 2 |
| 16 | آزمایشگاه تکمیل کالای نساجی | 1 |
| 17 | ارزیابی کار و زمان | 3 |
| مجموع | 30 | |
در میان دروس تخصصی گرایش مهندسی پوشاک نساجی کارگاه بافندگی، کارگاه بافندگی حلقوی، مبانی طراحی پوشاک، طراحی رایانه ای پوشاک، کارگاه فناوری تولید پوشاک 1 و 2 و آزمایشگاه تکمیل کالای نساجی واحدهای عملی و کارگاهی هستند و بقیه واحدها نیز به صورت نظری ارائه می شوند.
برای گرایش مهندسی پوشاک نساجی نیز 33 واحد به صورت اختیاری در نظر گرفته شده که از میان این 33 واحد 10 واحد باید از سوی دانشجویان این گرایش اخذ شود. دروس اختیاری گرایش مهندسی پوشاک نساجی نیز شباهت هایی با دروس اختیاری سایر گرایش ها دارند. اخذ این واحدهای درسی نیز باید طبق قوانین خاصی انجام پذیرد. از این گذشته در همه دانشگاه ها تمام این دروس ارائه نمی شود. دروس اختیاری گرایش مهندسی پوشاک نساجی به شرح زیر هستند.
| دروس اختیاری گرایش مهندسی پوشاک نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | آزمایشگاه خواص مواد نساجی پوشاک | 1 |
| 3 | عملیات ارزش گذاری مد و پوشاک | 2 |
| 4 | مکاترونیک | 2 |
| 5 | مدیریت تولید | 2 |
| 6 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 7 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 8 | تجزیه فنی بافت و محاسبه پارچه | 2 |
| 9 | منسوجات پزشکی | 2 |
| 10 | علوم و فناوری تولید نانو الیاف | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | چاپ | 2 |
| 15 | گرمایش تهیه و تبرید در نساجی | 2 |
| 16 | کارآفرینی | 2 |
| 17 | محاسبات عددی | 2 |
| 18 | کارگاه چاپ | 1 |
| مجموع | 33 | |
در دروس اختیاری مهندسی پوشاک موارد مهمی در تولید پوشاک درنظر گرفته شده است. دانشجویان می توانند بر اساس توانایی و علاقه خود 10 واحد آن را اخذ نمایند.
دروس گرایش مهندسی منسوجات صنعتی نساجی
30 واحد درسی نیز به عنوان دروس تخصصی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی در نظر گرفته شده است. در آخرین ویرایش دفترچه راهنمای دروس رشته کارشناسی پیوسته مهندسی نساجی 30 واحد زیر برای این گرایش در نظر گرفته شده است.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فرآیند بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه فرآیند بافندگی | 1 |
| 3 | فرآیند تکمیل | 2 |
| 4 | فناوری تولید الیاف فنی | 2 |
| 5 | منسوجات فنی 1 | 3 |
| 6 | شیمی منسوجات فنی | 2 |
| 7 | فرآیند بافندگی حلقوی | 2 |
| 8 | کارگاه فرآیند بافندگی حلقوی | 1 |
| 9 | رنگ بخشی منسوجات فنی | 2 |
| 10 | پوشاک فنی | 2 |
| 11 | خواص رزین ها | 2 |
| 12 | مکانیک مواد مرکب الیافی | 2 |
| 13 | خواص فیزیکی و مکانیکی منسوجات فنی | 2 |
| 14 | فیلترهای الیافی | 2 |
| 15 | تکمیکل منسوجات فنی | 2 |
| 16 | کارگاه مواد مرکب | 1 |
| مجموع | 30 | |
در 30 واحد دروس تخصصی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی واحدهای کارگاه بافندگی، کارگاه بافندگی حلقوی و کارگاه مواد مرکب کارگاه‌ها واحدهای عملی محسوب می شوند. منسوجات فنی 1 تنها درس 3 واحدی تخصصی برای این گرایش است و بقیه واحدهای نظری نیز به صورت 2 واحدی ارائه می شوند.
16 درس به عنوان دروس اختیاری گرایش مهندسی منسوجات صنعتی در رشته مهندسی نساجی در نظر گرفته شده است که این 16 درس جمعا 32 واحد درسی هستند. دانشجویان این گرایش بایستی تحت قوانین خاص تعیین شده از میان این 32 واحد 10 واحد را در طول 8 نیمسال تحصیلی اخذ کرده و پشت سر بگذرانند.
| دروس اختیاری گرایش مهندسی منسوجات صنعتی نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | شیمی منسوجات بی بافت (2) | 2 |
| 3 | منسوجات فنی 2 | 2 |
| 4 | مقاومت مصالح 2 | 3 |
| 5 | مدیریت تولید | 2 |
| 6 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 7 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 8 | تجزیه فنی بافت و محاسبه پارچه | 2 |
| 9 | منسوجات پزشکی | 2 |
| 10 | علوم و فناوری تولید نانو الیاف | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | گرمایش تهیه و تبرید در نساجی | 2 |
| 15 | کارآفرینی | 2 |
| 16 | محاسبات عددی | 2 |
| مجموع | 32 | |
در میان دروس اختیاری گرایش مهندسی منسوجات صنعتی در رشته مهندسی نساجی همه دروس به صورت نظری ارائه شده و هیچ واحد عملی در نظر گرفته نشده است.
دروس گرایش مهندسی رنگ و پوشش نساجی
مهندسی رنگ و پوشش یکی دیگر از گرایش های مهندسی نساجی است که دانشجویان می توانند در این گرایش نیز مهارت های مربوط به شیمی و رنگرزی منسوجات را تقویت نمایند. علاقمندان به این گرایش تحصیلی باید 30 واحد به صورت تخصصی بگذرانند. دروس تخصصی گرایش مهندسی رنگ و پوشش در آخرین ویرایش های صورت گرفته شده از سوی اساتید دانشگاه صنعتی اصفهان به شرح زیر برای دانشجویان این گرایش در نظر گرفته شده است.
| دروس تخصصی گرایش مهندسی رنگ و پوشش نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فرآیند بافندگی | 2 |
| 2 | کارگاه فرآیند بافندگی | 1 |
| 3 | تکمیل نساجی 1 | 2 |
| 4 | شناسایی و آنالیز دستگاهی پلیمرها | 2 |
| 5 | شیمی پلیمر | 3 |
| 6 | فیزیک رنگ و مبانی ظاهر اشیا | 2 |
| 7 | فرآیند بافندگی حلقوی | 2 |
| 8 | کارگاه فرآیند بافندگی حلقوی | 1 |
| 9 | آزمایشگاه فیزیک رنگ و مبانی ظاهر اشیا | 1 |
| 10 | فناوری پوشش های آلی | 2 |
| 11 | مبانی الکتروشیمی | 2 |
| 12 | اصول شیمی رنگ | 2 |
| 13 | رزین های پوشش سطح | 2 |
| 14 | آزمایشگاه رزین های پوشش سطح | 1 |
| 15 | اصول مهندسی شیمی | 3 |
| 16 | شیمی فیزیک پوشش های سطح | 2 |
| مجموع | 30 | |
همانطور که ملاحظه می کنید واحدهای در نظر گرفته شده برای گرایش مهندسی رنگ و پوشش مباحث مربوط به شیمی و کارگاه های بافندگی و ریسندگی نساجی را مشتمل می شوند. همچنین آموزش های مربوط به رزین ها و پوشش های مورد استفاده برای سطوح نیز از جمله دروس تخصصی مهم برای این گرایش محسوب می شود.
41 واحد درسی به عنوان دروس اختیاری مهندسی رنگ و پوشش در نظر گرفته شده که دانشجویان موظف به اخذ 10 واحد از این دروس تحت قوانین خاص هستند. این دروس به شرح زیر می باشند.
| دروس اختیاری گرایش مهندسی رنگ و پوشش نساجی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | منسوجات بی بافت | 2 |
| 2 | شیمی کئوردیناسیون | 2 |
| 3 | باز تولید رنگ | 2 |
| 4 | فناوری جوهرهای چاپ | 2 |
| 5 | اصول رنگرزی | 2 |
| 6 | طرح و محاسبه کارخانه | 2 |
| 7 | مدیریت رنگ در سالن های رنگرزی | 2 |
| 8 | تجزیه فنی بافت و محاسبه پارچه | 2 |
| 9 | رنگ دانه های غیرآلی | 2 |
| 10 | پساب آلودگی های صنعتی | 2 |
| 11 | فناوری نانو در نساجی | 2 |
| 12 | زبان تخصصی | 2 |
| 13 | روش تحقیق و گزارش نویسی | 1 |
| 14 | گرمایش تهیه و تبرید در نساجی | 2 |
| 15 | کارآفرینی | 2 |
| 16 | محاسبات عددی | 2 |
| 17 | فناوری رنگ بخشی پلیمرها | 2 |
| 18 | رزین های پوشش سطح آب پایه | 2 |
| 19 | آزمایشگاه شیمی فیزیک پوشش های سطح | 1 |
| 20 | اصول رئولوژی پلیمرها | 2 |
| 21 | مدیریت تولید | 2 |
| 22 | آزمایشگاه شیمی پلیمر | 1 |
| مجموع | 41 | |
دروس اختیاری گرایش مهندسی رنگ و پوشش تفاوت های بیشتری نسبت به دروس اختیاری سایر گرایش های رشته مهندسی نساجی دارد. با توجه به اهمیت بسیار زیادی که مسئله رنگ و پوشش در منسوجات دارد، دانشجویان بهتر است به دنبال اخذ واحدهای مرتبط با گرایش تحصیلی خود باشند تا هم تجربه و هم اطلاعات خود را درباره این گرایش تحصیلی بالاتر ببرند.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته مهندسی نساجی
شرایط بازار کار رشته مهندسی نساجی با سایر رشته های مهندسی تفاوت های بسیار زیادی دارد. در حال حاضر نساجی بعد از صنعت نفت تبدیل به دومین صنعت بزرگ کشور ایران شده و کارخانجات و کارگاه های تولیدی بسیار زیادی در سرتاسر کشور راه اندازی شده است. همچنین وجود کارخانجات بسیار متعدد نساجی در شهرستان ها باعث شده تا بازار کار رشته محدود به پایتخت یا شهر تهران نباشد و حتی کاربران در شهرستان ها از شرایط کار بهتری نسبت به تهران برخوردار باشند. همچنین با توجه به اینکه تعداد دانشگاه های بسیار محدودی در سراسر کشور رشته مهندسی نساجی را به دانشجویان ارائه می کنند از این رو تعداد دانشجویان این رشته نیز نسبت به سایر رشته های مهندسی کمتر بوده و بازار کار بهتری در انتظار آنها قرار دارد.
دانشجویان رشته مهندسی نساجی در زمینه های مختلفی هم می توانند به صورت خویش فرما کار کنند و هم به صورت کارمندی در شرکت ها و کارخانجات مختلف با سمت های مختلف استخدام شوند. استخدام در وزارت صنایع یا کارخانجات بزرگ تولید منسوجات مختلف از جمله بازار کار ایده آل این رشته محسوب می‌شود اما جدای از این دو فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی می توانند در شغل ها و سمت های زیر نیز مشغول به کار شوند:
- استخدام به عنوان مدیر تولید در صنایع تولیدی مختلف
- استخدام به عنوان مدیر فروش و بازاریابی در کارخانجات و شرکت های ارائه دهنده محصولات نساجی
- مدیر بخش های مختلفی مانند سالن های رنگرزی و یا بخش طراحی پوشاک با توجه به گرایش دانشجویان در دانشگاه محل تحصیل
- مدیر تولید محصولات نانو
- شرکت های تولیدی محصولات نساجی و کمک پزشکی
- شرکت های تولیدی محصولات مربوط به خودرو و یا هواپیما
همچنین فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی می توانند به عنوان خویش فرما نیز کسب و کار مربوط به گرایش تحصیلی خود را راه‌اندازی کرده و شرایط ایده آلی را برای زندگی خود رقم بزنند.
کاربردهای رشته مهندسی نساجی
دانشجویان رشته مهندسی نساجی باید مهارت ها و قابلیت های مختلفی داشته باشند. توانایی های مدیریتی و هم توانایی های تخصصی مربوط به رشته برای ورود به بازار کار در رشته مهندسی نساجی لازم است. وقتی توانایی ها و قابلیت های فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی را مرور کنیم کاربردهای این رشته تحصیلی را نیز بهتر درک خواهیم کرد. مهندسین نساجی با توجه به مهارت ها و دانش هایی که به دست آورده اند، امکان فعالیت در بخش های مختلفی از این صنعت خواهند داشت.
- در بخش تولید محصولات پزشکی و کمک پزشکی مهندسین نساجی می توانند ایده های بسیار ایده آلی را به بازار ارائه نمایند. با توجه به اینکه استفاده از منسوجات و الیاف برای تولید محصولات پزشکی در جهان بسیار گسترده شده است و همچنین این الیاف با بدن انسان و طبیعت سازگار هستند استفاده از محصولات نساجی در این صنعت روبه افزایش است.
- از دیگر کاربردهای مهندسی نساجی می توان به تولید الیاف مختلف برای صنایع مانند خودروسازی، هواپیماسازی و صنایع مربوط به هوا فضا است که نیاز به تولید قطعاتی با کیفیت و مقاومت بسیار بالا اما با وزن کم در آنها احساس می شود.
- طراحی و تولید و بهینه کردن پوشاک یکی دیگر از کاربردهای است که میتوان برای رشته مهندسی نساجی برشمرد. پوشاک مورد استفاده برای بشر هر ساله با تغییرات زیادی همراه می شود و مهندسین نساجی کسانی هستند که می‌توانند ایده های نوین را به این صنعت اضافه کنند.
- تولید منسوجات و الیاف مدرن همراه با فناوری های خاص برای حفظ رطوبت بدن انسان و بهینه کردن شرایط تنفس از جمله دیگر کاربردهایی است که رشته مهندسی نساجی خواهد داشت.
درآمد رشته مهندسی نساجی
یکی از مهمترین مواردی که در هنگام انتخاب رشته بعد از پایان کنکور سراسری پیش روی چشم کاربران قرار می گیرد بازار کار و میزان درآمد حاصل از هر یک از رشته های تحصیلی است. درآمد تأثیر بسیار زیادی در محبوبیت یک رشته تحصیلی دارد. رشته مهندسی نساجی نیز از رشته هایی است که درآمد آن به عوامل مختلفی بستگی داشته و فارغ‌التحصیلان این رشته بسته به میزان توانایی ها و مهارت ها و هم چنین مسیری که در شغل و کسب و کار خود انتخاب می کنند با درآمد های متفاوتی رو به رو خواهند بود. یکی از مسیرهای شغلی تعریف شده در رشته مهندسی نساجی ورود به عنوان کارمند در کارخانجات بزرگ و یا وزارت صنایع است. درآمد حاصل از فعالیت شغلی این دسته از فارغ التحصیلان کاملاً مشخص بوده و آنها هر ساله بر اساس مصوبات دولت به عنوان کارمند دریافتی خواهند داشت. مسلما حقوق این افراد با افزایش میزان تجربه و سنوات بالاتر رفته و همچنین ورود آنها به پست های مهم تر و بالاتر نیز می تواند باعث افزایش درآمد آنها شود.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی که اقدام به شروع کسب و کار شخصی نموده و یا در کارگاه های تولیدی و کارخانجات کوچکتر وارد می‌شوند نیز می‌توانند بر اساس میزان تجربه و توانایی های خود حقوق متفاوت‌تری برای خود رقم بزنند. به صورت کلی داشتن مهارت در این رشته تحصیلی تأثیر بسیار زیادی روی میزان حقوق خواهد داشت و کارفرمایان این رشته نیز علاقه بسیار زیادی به استخدام افراد با توانایی های فردی و مهارت های خاص هستند. گذراندن چند واحد درسی عملی و کارگاهی می تواند برای شروع کار شرایط بهتری را هم برای استخدام و هم برای میزان درآمد برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی رقم بزند.
همچنین بسیاری از دانشجویان رشته مهندسی نساجی نیز به دنبال مشاغل تحقیقاتی و علمی در زمینه رشته خود می روند که این دسته از دانشجویان نیز به فراخور نوع تحقیقات و ثمره تحقیقات خود می توانند درآمدهای قابل توجهی به دست آورند.
رشته مهندسی نساجی یکی از رشته‌های بسیار مهم تحصیلی در شرایط فعلی دنیا است. کسب مهارت های عالی و داشتن خلاقیت برای تولید منسوجات مدرن و حرفه‌ای در این رشته می تواند درآمدهای قابل توجهی را برای فارغ التحصیلان مهندسی نساجی رقم بزند. داشتن پشتکار و همچنین استفاده از علم و دانش اساتید این رشته در ایران از جمله شرایطی است که می‌تواند آینده بهتری را برای فارغ التحصیلان این رشته رقم بزند.
ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی
تعداد دانشگاه های خیلی زیادی در سرتاسر کشور امکان تحصیل در رشته مهندسی نساجی را برای دانشجویان در نظر نگرفته اند و این رشته تنها در دانشگاه های صنعتی محدودی ارائه می شود. اما با این حال علاقمندان به ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی در مقاطع بالاتر نیز می توانند از خدمات این دانشگاه ها استفاده نمایند. هم در مقطع کارشناسی ارشد و هم در مقطع دکتری گرایش های مختلف این رشته مهندسی در نظر گرفته شده است.
کارشناسی ارشد مهندسی نساجی
امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی نساجی در گرایش های مهندسی الیاف، مهندسی پوشاک، مهندسی شیمی نساجی، مهندسی فناوری نساجی، مدیریت تولید و ساختار نانولیفی برای علاقمندان به این رشته تحصیلی در دانشگاه های دولتی وجود دارد. دانشجویان دوره کارشناسی ارشد می توانند این گرایش ها را در مقاطع بالاتر نیز ادامه دهند. برای قبولی در مقطع ارشد رشته نساجی نیز نیاز است تا حتماً دروس اختصاصی خود در مقطع کارشناسی مانند شیمی نساجی، پوشاک، فناوری و دروس مربوط به الیاف را با دقت بالاتری مطالعه نمایید.
دکتری نساجی
در مقطع دکتری نیز امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی برای دانشجویان وجود دارد. در مقطع دکتری این رشته در دو گروه تحصیلی مهندسی تکنولوژی نساجی و مهندسی شیمی و الیاف نساجی دنبال می شود. البته گرایش مهندسی شیمی و الیاف خود به دو رشته مجزای مهندسی شیمی و مهندسی الیاف تقسیم می شود که امکان تحصیل در همه این گرایش ها برای علاقمندان به این رشته مهندسی وجود دارد. اصول و مکانیزم های ریسندگی و بافندگی حلقوی و همچنین طراحی اجزای ماشین و مکانیزم ها از دروس اصلی گرایش مهندسی فناوری نساجی می باشند. همچنین علم الیاف و پلیمر و شیمی الیاف طبیعی و شیمی رنگ نیز از جمله دروس اصلی مهندسی شیمی و الیاف نساجی هستند.
رشته مهندسی نساجی در جهان
بسیار جالب است بدانید که مهندسی نساجی در جهان یکی از رشته های بسیار بزرگ و عالی محسوب می‌شود. گرایش های مختلف رشته مهندسی نساجی در جهان بیشتر از گرایش های موجود در دانشگاه های داخلی تدریس می شوند.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی در بهترین و بزرگترین دانشگاه های جهان برای علاقمندان وجود دارد. در آخرین رتبه بندی انجام گرفته بهترین دانشگاه های آموزش مهندسی نساجی در گرایش های مختلف دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا، دانشگاه نبراسکا آمریکا، دانشگاه منچستر انگلیس، دانشگاه لیدز انگلیس و دانشگاه بولتون انگلیس هستند. دانشگاه شانگهای و دانشگاه پلی‌تکنیک هنگ کنگ نیز بهترین دانشگاه‌های آسیایی طبق رتبه بندی استاندارد QS در این زمینه می باشند.
البته لازم به توضیح است که هرچند ادامه تحصیل در تمام گرایش های مهندسی نساجی در بهترین دانشگاه های دنیا وجود دارد اما تمام دانشگاه ها تمامی این گرایش ها را ندارند و برای انتخاب بهترین دانشگاه در گرایش های مختلف باید به سایت این دانشگاه ها مراجعه کنید. به عنوان مثال در گرایش فشن و مد دانشگاه بولتون انگلیس از اساتید بسیار با تجربه برای آموزش استفاده کرده و جایگاه به مراتب بهتری دارد.
میزان حقوق فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف نیز در سرتاسر جهان به عوامل مختلفی بستگی دارد. مسلما افراد تازه‌کار که به تازگی وارد بازار کار مهندسی نساجی می‌شوند از حقوق پایین تری برخوردار بوده و با افزایش میزان تجربه و مهارت ها حقوق برای آنها افزایش پیدا میکند. به صورت متوسط میزان درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در حال حاضر حدود ۶۰ هزار دلار در سال است. درآمد معمول فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف حدود ۴۳ تا ۸۲ هزار دلار بوده و این میزان حقوق بر اساس میزان تجربه و مهارت ها به حداکثر مقدار خود نزدیک می شود. افراد تازه کار با همان آموزش های دوران تحصیلی می توانند با حقوق وجود ۴۳ هزار دلار وارد بازار کار این رشته شوند.
مقایسه رشته مهندسی نساجی با رشته مهندسی صنایع و مهندسی شیمی
اگر سرفصل های تحصیلی و همچنین واحد های ارائه شده در مقاطع مختلف برخی از گرایش های مهندسی نساجی را با مهندسی صنایع و مهندسی شیمی با هم مقایسه کنیم، نقاط اشتراک زیادی میان آنها پیدا خواهیم کرد. دقت داشته باشید که مهندسی شیمی یک رشته کامل و جامع درباره حوزه شیمی اما در مهندسی شیمی نساجی تنها محصولات و مباحث شیمیایی مربوط به الیاف و منسوجات مورد بررسی قرار می گیرد. به همین علت بازار کار این دو رشته با یکدیگر متفاوت خواهد بود. همچنین در بخش مدیریتی و کنترل کیفیت نیز نقاط اشتراک میان مهندسی نساجی با مهندسی صنایع وجود دارد که البته مهندسی فرآیند و مهندسی تولید در رشته نساجی بیشتر به کارخانجات منسوجات برگشته و گستردگی رشته مهندسی صنایع را ندارد اما با این حال فارغ التحصیلان رشته مهندسی صنایع نیز در امر مدیریت و کنترل کیفیت چنین کارخانجاتی وارد بازار کار می‌شوند.
با تشکر از مطلب بسیارمفید و ارزشمند راجع به رشته نساجی
در بین دانشگاه های دارای رشته مهندسی نساجی، نام دانشگاه بناب از قلم افتاده است.
textile.ubonab.ac.ir
سلام ممنون از پیام شما